|
INTERVIEW BIJ HET VERSCHIJNEN VAN HET BOEK 'ALS HET LEVEN ONS SCHEIDT' - JULI 2016
Waarom heb je dit boek geschreven? Ik ben door de uitgever op het idee gebracht. Zij hebben gevraagd dit boek te schrijven naar aanleiding van een tvuitzending met mij. Ik heb “ja” gezegd omdat ik graag mijn ervaringen en adviezen wil delen met anderen. Schrijvenderwijs merkte ik dat het ook een stuk verwerking van mijn eigen echtscheiding betekende. Zelf ben je verbijsterd en wanhopig geweest over je eigen echtscheiding. Heeft het, achteraf bekeken, een positieve invloed op je leven gehad?
Ja, zowel een positieve als een pijnlijke. Het positieve is dat het me bevrijd heeft uit een negatieve relatie. Het pijnlijke is dat ik dit als een persoonlijk falen blijf ervaren voor mijn gezin en ik het verdrietig vind dat het mij en mijn ex-partner niet gelukt is om elkaar werkelijk te bereiken. Een echtscheiding werpt je terug op wie je zelf bent en dat is louterend geweest. Ook heb ik na mijn scheiding mooie ervaringen van liefde en tederheid gehad die ik eerder niet kende. Daar ben ik dankbaar voor. |
|
Je hebt een christelijke levensovertuiging. Maakte dat een scheiding een moeilijkere beslissing? Want je hebt bij je jawoord toch ook eeuwige trouw beloofd, in goede en kwade dagen?
Ja, dat maakt het vreselijk moeilijk. Ik kan niet aangeven of het moeilijker was geweest als ik niet christen was, omdat ik niet weet hoe dat is. Ik denk dat ik in alle gevallen een scheiding erg moeilijk had gevonden, omdat een scheiding iets tegennatuurlijks is. Je verbreekt iets, wat vanwege de intensiteit van het samenleven als natuurlijk bij elkaar hoort, zeker als er kinderen zijn. Daar zit voor mij ook de religieuze en spirituele kracht van een huwelijk- en gezinsverband. Je verbreekt iets wat eigenlijk een broedplaats van liefde en vertrouwen zou moeten zijn. In mijn boek ga ik hier uitgebreid op in en geef ik aan dat kerken daarom enerzijds moeten investeren in gezonde huwelijksrelaties, maar anderzijds ook zouden moeten investeren in goede echtscheidingsbegeleiding.
Waarom betekent een relatiecrisis voor het ene koppel het einde van een huwelijk, en voor een ander koppel een positieve verandering?
Een relatiecrisis kan mensen wakker schudden. Het kan een soort aardbeving zijn die mensen bewust maakt dat er echt iets moet veranderen willen ze met elkaar hun levensweg vervolgen. “Zo wil ik niet verder leven” is vaak de gedachte bij één van de partners. Of er moet dus iets veranderen, of het komt tot een breuk. In mijn boek beschrijf ik diverse ervaringsverhalen, van partners die een relatiecrisis meemaken. Als die aardbeving reden is voor verandering, is het uiteindelijk iets positief. Als de crisis geen verandering in de relatie oplevert of als mensen elkaar klem zetten met verwijten of onmogelijke eisen, zal het in veel gevallen tot een onleefbare situatie of een breuk leiden.
Wat maakt of een huwelijk goed of slecht is?
In een goed huwelijk stimuleren partners de positieve dingen in elkaar en is er daardoor een emotionele verbinding. Het is dramatisch als partners de negatieve elementen in elkaar versterken en daardoor gevoelens van vervreemding en eenzaamheid oproepen. Je hoort partners wel eens zeggen: ‘hij haalt het goede in mij naar boven’ of ‘zij haalt het slechte in mij naar voren’. Heel simpel uitgedrukt is dat het verschil tussen een goed en een slecht huwelijk. Ben je samen in staat om de mooie ‘bloemen’ in elkaars persoonlijkheid te waarderen, te koesteren, water te geven en tot bloei te brengen? Dan heb je een goed huwelijk. Maar als je je niet gezien of geliefd voelt en het idee hebt dat je niet gehoord wordt, voel je je emotioneel onverbonden met die ander. Dan is een huwelijk een eenzaam gebeuren, ook al kan je nog zo veel dingen samen delen. En verder moet je als individu zelf ook sterk genoeg zijn om het goede in jezelf te laten groeien; dat zal je relatie in positieve zin beïnvloeden.
Wat zijn de symptomen van huwelijksproblemen?
Vaak komen er meer symptomen samen. Dat kunnen zijn: ruzies die niet opgelost of uitgesproken worden, vaak voorkomende verliefdheden op anderen, een structureel gevoel van eenzaamheid bij één van beiden of allebei, gebrek aan communicatie, langs elkaar heen leven, afwezigheid van seks, uit elkaar groeien van belevingswerelden. Of nooit meer met plezier dingen samen doen, diepe onenigheid over geld, allemaal symptomen van een grote kloof tussen partners. Aan de andere kant is er geen huwelijk zonder meningsverschillen en onenigheden, dus je moet niet ieder conflict dramatiseren. Conflicten kunnen ook prettig en effectief zijn omdat ze zaken opschudden. Zeker als je een gezin hebt en er dagelijks veel praktische dingen geregeld moeten worden, schiet de aandacht voor elkaar er soms bij in en kan je een periode lang met je eigen dingen bezig zijn. Maar vroeg of laat moet dat toch weer samen komen.
Wat beïnvloedt de keuze om wel of niet te gaan scheiden?
Van alles, want er zijn scheidingen in allerlei varianten. Een echtscheiding na drie jaar huwelijk zonder kinderen is een andere dat een scheiding na twintig jaar huwelijk met kinderen. Maar altijd komen vragen naar voren als Wat geef ik allemaal op? Kan ik wel alleen leven? Wat is het effect op kinderen? Zal ik er gelukkiger van worden? In de kern wordt de keuze sterk bepaald door de vraag of er nog hoop is op verbetering van de relatie en of er wederzijdse bereidheid is om hier moeite voor te doen. In mijn boek beschrijf ik waar je allemaal van ‘scheidt’ bij een echtscheiding. Een echtscheiding is veel meer dan alleen een scheiding van een levenspartner. Een levenssysteem wordt overhoop gehaald en mensen hebben vaak jaren tijd nodig om te rouwen en hun leven te herpakken.
Hebben kinderen nog veel invloed op al dan niet uit elkaar gaan?
Ja, en dat is maar goed ook. Een echtscheiding is voor kinderen vreselijk, omdat er iets in het innerlijk van een kind uiteen wordt getrokken met de scheiding van de ouders. Ouders moeten zich hiervan bewust zijn en goed nadenken over de gevolgen voor hun kinderen. Maar als er toch voor een echtscheiding wordt gekozen is er veel winst te halen in goede begeleiding van kinderen tijdens een echtscheiding. In mijn boek beschrijf ik welke innerlijke strijd er in kinderen plaatsvindt en geef ik een overzicht van diverse begeleidingsprogramma’s.
Is het huwelijk de voorbije eeuw fel geëvolueerd?
Aan de ene kant wel en aan de andere kant niet. Mensen blijven naar die ene partner zoeken aan en van wie je zowel lichamelijke als emotionele liefde en tederheid kan geven en ontvangen. Daar zoekt ieder mens naar. Maar het instituut huwelijk is veranderd omdat de man-vrouw verhoudingen zijn veranderd en er meer welvaart is gekomen. De levenslange duurzaamheid van een huwelijk is de laatste decennia onder druk komen te staan, waardoor het aantal echtscheidingen enorm is toegenomen. In mijn boek geef ik aan welke ontwikkelingen hieraan ten grondslag liggen. Hierdoor verandert bijvoorbeeld de wetgeving rond huwelijk en echtscheiding. Ook jonge mensen gaan veel flexibeler met relaties om. Toch blijven mensen volgens mij gebaat bij die ene mens die samen met jou het leven doorloopt en met wie je de lusten en de lasten van het leven kan delen.
Hoe zie je de toekomst van het huwelijk?
Ik zie nog steeds een mooie toekomst voor het huwelijk. Als mensen elkaar trouw beloven ‘for better and worse’ en moeite willen doen om elkaar en zichzelf ruimte te geven en steeds opnieuw naar elkaar te luisteren. De waardering van de duurzame huwelijksrelatie zal blijven, zeker in het licht van de positieve effecten op de ontwikkeling van kinderen.
Wanneer kan relatiecoaching heilzaam zijn? Is succes gegarandeerd?
Als mensen de bereidheid hebben om kritisch naar zichzelf te kijken. In een relatie gaat het namelijk altijd om de interactie tussen twee mensen met een eigen geschiedenis. Ken uzelf en besef welke uitwerking u op de ander heeft. En dat natuurlijk in wederzijdsheid. Als de één dat makkelijk doet en de ander totaal niet, gaat het niet werken. Verder moeten partners leren om oprecht en zonder oordeel te luisteren naar de emoties en verlangens van de ander. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Het lijkt zo logisch om zonder bijgevoelens te luisteren naar een ander, maar bij huwelijksproblemen is dat vreselijk moeilijk. Vaak is er meteen een oordeel of een reactie van terugtrekken en innerlijk afsluiten. Relatiecoaching richt zich naast het stimuleren van de zelfkennis op het doorbreken van deze interactiepatronen. Waar komt bepaalt gedrag van de man vandaan? Wat zit eronder? Waarom reageert de vrouw altijd op dezelfde manier? Het gekke is dat de ene partij door zijn of haar opstelling juist het gedrag wat hij niet wenst kan bevorderen. Als echtparen zich daar bewust van worden en ze leren dit in de praktijk te doorbreken, zijn ze een eind op de goede weg. Het is daarom belangrijk dat mensen tijdens de relatiecoaching praktische voorbeelden geven van onderlinge ruzies en onbegrip. Uiteindelijk moeten ze in de praktijk van het samenleven leren ingrijpen als het mis gaat.
In mijn boek beschrijf ik uitgebreid wat een effectieve relatiecoaching inhoudt. Een goede relatiecoach helpt mensen om zichzelf, de ander en de onderlinge interactie te leren kennen. Succes is niet gegarandeerd, mensen moeten een beetje ‘hongerig’ zijn om te willen leren. De coach is geen wonderdokter en partners moeten zelf aan de slag. Het is hard werken en het sprookjesparadijs gaat niet voor hen open. Vaak moeten ze in het begin van een traject door een woelige branding heen, die moed vraagt om vol te houden. Maar als het mensen lukt om negatieve patronen te doorbreken, naar elkaar te luisteren met een nieuwe nieuwsgierigheid, om elkaar beter te leren kennen en te aanvaarden, om humor en zachtheid terug te brengen en het oordeel en de machtsstrijd achter zich te laten, kan er een positieve transformatie van de relatie plaatsvinden.
Is het huwelijk een verbond of gevangenschap?
Het huwelijk is een prachtig verbond waarin liefde en trouw kan bloeien, vaak door de weerbarstige werkelijkheid en moeilijke periodes heen. En als er kinderen zijn kan het huwelijk en gezin juist een spiritueel kanaal van vertrouwen en veiligheid zijn. Maar het huwelijk kan ook een ijzingwekkende gevangenschap zijn waarin mensen elkaar klem zetten en gevangen houden in onmacht en wrok.
Is een scheiding een einde of een nieuw begin?
Beide. Het lijkt vooral een einde, maar in de diepte is het een nieuw begin. Zowel in het afzonderlijke leven van de ex-partners, maar hopelijk ook in de relatie tussen de ex-partners onderling. Mijn overtuiging is dat je ziel harmonie blijft zoeken met degene met wie je ooit intiem bent geweest. In mijn boek geef ik aan dat vergeving en nieuwe wegen van respect heilzaam zijn, zeker als er gezamenlijke kinderen zijn. Dat ben je als ouder verplicht aan je kinderen en daar kan je naar zoeken. Het is mooi als dat in wederzijdsheid kan, maar in mijn boek geef ik aan dat je ook in eenzijdigheid daar moeite voor kan doen.
Zou jij, met al wat je vandaag weet, opnieuw trouwen? Wat zou je anders / hetzelfde aanpakken?
Ja, ik zou graag opnieuw trouwen, want ik blijf het huwelijk een rijk instituut vinden. Ik heb veel geleerd van mijn scheiding, ook over mijzelf. Zowel bij mijzelf als bij veel anderen is het belangrijk dat je in een relatie op een positieve manier communiceert over je eigen grenzen. Daarbij zijn twee dingen van belang: 1. Dat je je eigen ‘grenzen’ kent: Wanneer moet je voor jezelf opkomen? Wanneer gaat een ander over de scheef? Waar kan je jezelf verliezen? Wat zijn de dingen die jij belangrijk vindt? 2. Dat je vaardigheden hebt om jouw grenzen op een positieve manier voor het voetlicht te brengen en te bespreken. Niet met een oordeel of vanuit pijn of afhankelijkheid. Maar vanuit een gezonde eigenwaarde laten zien welke zaken voor jou van waarde zijn.
Ja, dat maakt het vreselijk moeilijk. Ik kan niet aangeven of het moeilijker was geweest als ik niet christen was, omdat ik niet weet hoe dat is. Ik denk dat ik in alle gevallen een scheiding erg moeilijk had gevonden, omdat een scheiding iets tegennatuurlijks is. Je verbreekt iets, wat vanwege de intensiteit van het samenleven als natuurlijk bij elkaar hoort, zeker als er kinderen zijn. Daar zit voor mij ook de religieuze en spirituele kracht van een huwelijk- en gezinsverband. Je verbreekt iets wat eigenlijk een broedplaats van liefde en vertrouwen zou moeten zijn. In mijn boek ga ik hier uitgebreid op in en geef ik aan dat kerken daarom enerzijds moeten investeren in gezonde huwelijksrelaties, maar anderzijds ook zouden moeten investeren in goede echtscheidingsbegeleiding.
Waarom betekent een relatiecrisis voor het ene koppel het einde van een huwelijk, en voor een ander koppel een positieve verandering?
Een relatiecrisis kan mensen wakker schudden. Het kan een soort aardbeving zijn die mensen bewust maakt dat er echt iets moet veranderen willen ze met elkaar hun levensweg vervolgen. “Zo wil ik niet verder leven” is vaak de gedachte bij één van de partners. Of er moet dus iets veranderen, of het komt tot een breuk. In mijn boek beschrijf ik diverse ervaringsverhalen, van partners die een relatiecrisis meemaken. Als die aardbeving reden is voor verandering, is het uiteindelijk iets positief. Als de crisis geen verandering in de relatie oplevert of als mensen elkaar klem zetten met verwijten of onmogelijke eisen, zal het in veel gevallen tot een onleefbare situatie of een breuk leiden.
Wat maakt of een huwelijk goed of slecht is?
In een goed huwelijk stimuleren partners de positieve dingen in elkaar en is er daardoor een emotionele verbinding. Het is dramatisch als partners de negatieve elementen in elkaar versterken en daardoor gevoelens van vervreemding en eenzaamheid oproepen. Je hoort partners wel eens zeggen: ‘hij haalt het goede in mij naar boven’ of ‘zij haalt het slechte in mij naar voren’. Heel simpel uitgedrukt is dat het verschil tussen een goed en een slecht huwelijk. Ben je samen in staat om de mooie ‘bloemen’ in elkaars persoonlijkheid te waarderen, te koesteren, water te geven en tot bloei te brengen? Dan heb je een goed huwelijk. Maar als je je niet gezien of geliefd voelt en het idee hebt dat je niet gehoord wordt, voel je je emotioneel onverbonden met die ander. Dan is een huwelijk een eenzaam gebeuren, ook al kan je nog zo veel dingen samen delen. En verder moet je als individu zelf ook sterk genoeg zijn om het goede in jezelf te laten groeien; dat zal je relatie in positieve zin beïnvloeden.
Wat zijn de symptomen van huwelijksproblemen?
Vaak komen er meer symptomen samen. Dat kunnen zijn: ruzies die niet opgelost of uitgesproken worden, vaak voorkomende verliefdheden op anderen, een structureel gevoel van eenzaamheid bij één van beiden of allebei, gebrek aan communicatie, langs elkaar heen leven, afwezigheid van seks, uit elkaar groeien van belevingswerelden. Of nooit meer met plezier dingen samen doen, diepe onenigheid over geld, allemaal symptomen van een grote kloof tussen partners. Aan de andere kant is er geen huwelijk zonder meningsverschillen en onenigheden, dus je moet niet ieder conflict dramatiseren. Conflicten kunnen ook prettig en effectief zijn omdat ze zaken opschudden. Zeker als je een gezin hebt en er dagelijks veel praktische dingen geregeld moeten worden, schiet de aandacht voor elkaar er soms bij in en kan je een periode lang met je eigen dingen bezig zijn. Maar vroeg of laat moet dat toch weer samen komen.
Wat beïnvloedt de keuze om wel of niet te gaan scheiden?
Van alles, want er zijn scheidingen in allerlei varianten. Een echtscheiding na drie jaar huwelijk zonder kinderen is een andere dat een scheiding na twintig jaar huwelijk met kinderen. Maar altijd komen vragen naar voren als Wat geef ik allemaal op? Kan ik wel alleen leven? Wat is het effect op kinderen? Zal ik er gelukkiger van worden? In de kern wordt de keuze sterk bepaald door de vraag of er nog hoop is op verbetering van de relatie en of er wederzijdse bereidheid is om hier moeite voor te doen. In mijn boek beschrijf ik waar je allemaal van ‘scheidt’ bij een echtscheiding. Een echtscheiding is veel meer dan alleen een scheiding van een levenspartner. Een levenssysteem wordt overhoop gehaald en mensen hebben vaak jaren tijd nodig om te rouwen en hun leven te herpakken.
Hebben kinderen nog veel invloed op al dan niet uit elkaar gaan?
Ja, en dat is maar goed ook. Een echtscheiding is voor kinderen vreselijk, omdat er iets in het innerlijk van een kind uiteen wordt getrokken met de scheiding van de ouders. Ouders moeten zich hiervan bewust zijn en goed nadenken over de gevolgen voor hun kinderen. Maar als er toch voor een echtscheiding wordt gekozen is er veel winst te halen in goede begeleiding van kinderen tijdens een echtscheiding. In mijn boek beschrijf ik welke innerlijke strijd er in kinderen plaatsvindt en geef ik een overzicht van diverse begeleidingsprogramma’s.
Is het huwelijk de voorbije eeuw fel geëvolueerd?
Aan de ene kant wel en aan de andere kant niet. Mensen blijven naar die ene partner zoeken aan en van wie je zowel lichamelijke als emotionele liefde en tederheid kan geven en ontvangen. Daar zoekt ieder mens naar. Maar het instituut huwelijk is veranderd omdat de man-vrouw verhoudingen zijn veranderd en er meer welvaart is gekomen. De levenslange duurzaamheid van een huwelijk is de laatste decennia onder druk komen te staan, waardoor het aantal echtscheidingen enorm is toegenomen. In mijn boek geef ik aan welke ontwikkelingen hieraan ten grondslag liggen. Hierdoor verandert bijvoorbeeld de wetgeving rond huwelijk en echtscheiding. Ook jonge mensen gaan veel flexibeler met relaties om. Toch blijven mensen volgens mij gebaat bij die ene mens die samen met jou het leven doorloopt en met wie je de lusten en de lasten van het leven kan delen.
Hoe zie je de toekomst van het huwelijk?
Ik zie nog steeds een mooie toekomst voor het huwelijk. Als mensen elkaar trouw beloven ‘for better and worse’ en moeite willen doen om elkaar en zichzelf ruimte te geven en steeds opnieuw naar elkaar te luisteren. De waardering van de duurzame huwelijksrelatie zal blijven, zeker in het licht van de positieve effecten op de ontwikkeling van kinderen.
Wanneer kan relatiecoaching heilzaam zijn? Is succes gegarandeerd?
Als mensen de bereidheid hebben om kritisch naar zichzelf te kijken. In een relatie gaat het namelijk altijd om de interactie tussen twee mensen met een eigen geschiedenis. Ken uzelf en besef welke uitwerking u op de ander heeft. En dat natuurlijk in wederzijdsheid. Als de één dat makkelijk doet en de ander totaal niet, gaat het niet werken. Verder moeten partners leren om oprecht en zonder oordeel te luisteren naar de emoties en verlangens van de ander. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Het lijkt zo logisch om zonder bijgevoelens te luisteren naar een ander, maar bij huwelijksproblemen is dat vreselijk moeilijk. Vaak is er meteen een oordeel of een reactie van terugtrekken en innerlijk afsluiten. Relatiecoaching richt zich naast het stimuleren van de zelfkennis op het doorbreken van deze interactiepatronen. Waar komt bepaalt gedrag van de man vandaan? Wat zit eronder? Waarom reageert de vrouw altijd op dezelfde manier? Het gekke is dat de ene partij door zijn of haar opstelling juist het gedrag wat hij niet wenst kan bevorderen. Als echtparen zich daar bewust van worden en ze leren dit in de praktijk te doorbreken, zijn ze een eind op de goede weg. Het is daarom belangrijk dat mensen tijdens de relatiecoaching praktische voorbeelden geven van onderlinge ruzies en onbegrip. Uiteindelijk moeten ze in de praktijk van het samenleven leren ingrijpen als het mis gaat.
In mijn boek beschrijf ik uitgebreid wat een effectieve relatiecoaching inhoudt. Een goede relatiecoach helpt mensen om zichzelf, de ander en de onderlinge interactie te leren kennen. Succes is niet gegarandeerd, mensen moeten een beetje ‘hongerig’ zijn om te willen leren. De coach is geen wonderdokter en partners moeten zelf aan de slag. Het is hard werken en het sprookjesparadijs gaat niet voor hen open. Vaak moeten ze in het begin van een traject door een woelige branding heen, die moed vraagt om vol te houden. Maar als het mensen lukt om negatieve patronen te doorbreken, naar elkaar te luisteren met een nieuwe nieuwsgierigheid, om elkaar beter te leren kennen en te aanvaarden, om humor en zachtheid terug te brengen en het oordeel en de machtsstrijd achter zich te laten, kan er een positieve transformatie van de relatie plaatsvinden.
Is het huwelijk een verbond of gevangenschap?
Het huwelijk is een prachtig verbond waarin liefde en trouw kan bloeien, vaak door de weerbarstige werkelijkheid en moeilijke periodes heen. En als er kinderen zijn kan het huwelijk en gezin juist een spiritueel kanaal van vertrouwen en veiligheid zijn. Maar het huwelijk kan ook een ijzingwekkende gevangenschap zijn waarin mensen elkaar klem zetten en gevangen houden in onmacht en wrok.
Is een scheiding een einde of een nieuw begin?
Beide. Het lijkt vooral een einde, maar in de diepte is het een nieuw begin. Zowel in het afzonderlijke leven van de ex-partners, maar hopelijk ook in de relatie tussen de ex-partners onderling. Mijn overtuiging is dat je ziel harmonie blijft zoeken met degene met wie je ooit intiem bent geweest. In mijn boek geef ik aan dat vergeving en nieuwe wegen van respect heilzaam zijn, zeker als er gezamenlijke kinderen zijn. Dat ben je als ouder verplicht aan je kinderen en daar kan je naar zoeken. Het is mooi als dat in wederzijdsheid kan, maar in mijn boek geef ik aan dat je ook in eenzijdigheid daar moeite voor kan doen.
Zou jij, met al wat je vandaag weet, opnieuw trouwen? Wat zou je anders / hetzelfde aanpakken?
Ja, ik zou graag opnieuw trouwen, want ik blijf het huwelijk een rijk instituut vinden. Ik heb veel geleerd van mijn scheiding, ook over mijzelf. Zowel bij mijzelf als bij veel anderen is het belangrijk dat je in een relatie op een positieve manier communiceert over je eigen grenzen. Daarbij zijn twee dingen van belang: 1. Dat je je eigen ‘grenzen’ kent: Wanneer moet je voor jezelf opkomen? Wanneer gaat een ander over de scheef? Waar kan je jezelf verliezen? Wat zijn de dingen die jij belangrijk vindt? 2. Dat je vaardigheden hebt om jouw grenzen op een positieve manier voor het voetlicht te brengen en te bespreken. Niet met een oordeel of vanuit pijn of afhankelijkheid. Maar vanuit een gezonde eigenwaarde laten zien welke zaken voor jou van waarde zijn.